De coronapandemie heeft de keukensector geen windeieren gelegd. Reizen werd aan banden gelegd en het vrijgekomen budget werd ruimschoots geïnvesteerd in de eigen woning. Maar ook aan deze pandemie komt wel eens een einde en dan is het kwestie van klaar te zijn voor wat komen gaat. Een vraagstuk waar ook Royal Crown duchtig over nadenkt.

“We kijken inderdaad terug op een succesvol 2021”, bevestigt Frank Rombouts van Royal Crown. “De keukensector ging er goed op vooruit en ook Royal Crown deelde in deze positieve vibe. Tegelijk zijn we er ons terdege van bewust dat we onze werkwijze steeds in vraag moeten blijven stellen. Wat kan er beter? Wat kan of moet er anders? Welke scenario’s komen op ons af? We identificeren met Royal Crown een heel duidelijk probleem, eentje dat al sluimerde nog voor de pandemie toesloeg. Wat zal de toekomst van maatwerk zijn wanneer we geen of niet voldoende vaklui meer beschikbaar hebben op de arbeidsmarkt?”

“Vergis je niet, we zijn er nog steeds van overtuigd dat specialisatie en maatwerk de toekomst van de keukenhandel is en zal blijven”, aldus Rombouts. “Daar liggen uiteraard mooie kansen voor tal van bedrijven maar dan moet er voldoende geschikt personeel zijn uiteraard. Voeg daarbij nog het stijgende belang van renovatie. Vandaag zien we dat renovatie vaak de enige mogelijkheid is om een vrij ruim huis met tuin te bekomen, toch voor een bepaald deel van de bevolking. De noodzaak aan geschikt personeel is dan ook heel groot. Jammer genoeg zijn er veel vacatures die niet ingevuld geraken ondanks het feit dat er voldoende werkzoekenden zijn. Dat is natuurlijk een heikel punt binnen veel sectoren.”

De match maken tussen vacature en werkzoekende, het blijft een moeilijk gegeven. Rombouts: “Een interne opleiding en begeleiding kunnen dit vaak oplossen. Dat is een bijkomende troef van echte vaklui die vaak met een jarenlange expertise en handige tips en tricks de jongere generatie de knepen van het vak kunnen aanleren. 2021 was voor de sector het jaar van de crisis van het aanbod, waarbij de logistieke en bevoorradingsketen onder druk stonden en nog steeds staan. Bij Royal Crown zien we 2022 als een heel belangrijk jaar om wat wij de crisis van de mens noemen op te lossen. Wat als we met de keukensector een gezamenlijk charmeoffensief op poten zetten om ons kenbaar te maken naar de arbeidsmarkt, zowel naar werkzoekenden als naar zij die binnenkort afstuderen, toe? Onderwijskoepels, VDAB, uitzendkantoren, noem maar op? En waarom zou dat niet kunnen vanuit een nog op te richten federatie voor keukenbouwers?”

Ook het rendabel houden van de keukenzaken is en blijft een aandachtspunt. “Zeker vandaag”, voegt Rombouts toe. “Het is niet houdbaar om tot drie keer toe naar een bepaalde klant te gaan om een toestel te plaatsen. De leveringsproblemen vandaag zijn natuurlijk van voorbijgaande aard. Maar is het bijvoorbeeld in tussentijd geen goed idee voor fabrikanten om een soort snel leverbaar basisassortiment te ontwikkelen om deze tijdelijke problemen op te vangen? Dat kan dan later, als corona voltooid verleden tijd is, zelfs nog behouden blijven. Een denkpiste.”

Ondanks een markt die al geruime tijd stagneert in volume zal het budget per keuken vermoedelijk stijgen. Op zich hebben we dus goede vooruitzichten, al zullen deze in grote mate bepaald worden door de evolutie van de vastgoedmarkt – ik bedoel hiermee vooral de verkoop van woningen – die hoe langer hoe meer evolueert naar een huurmarkt. De corona­pandemie heeft deze beweging versneld en de prijzen worden de hoogte in geduwd.

Daarnaast zullen de toekomstige consumenten minder belang hechten aan het ‘bezit’ van een woning, zoals we al hebben meegemaakt voor de muziekindustrie (lees: streamingdiensten maken het fysiek bezitten van muziek overbodig). Deelvoertuigen in grote steden getuigen eveneens van de opkomst van deze nieuwe economische realiteit.

De coronapandemie heeft aan de andere kant de aandacht voor de eigen woning doen herleven. De keukentafel werd het epicentrum van ons leven: werken, eten, ‘videocallen’. Het gebeurde allemaal vanuit ons kot. En toch stel ik me de vraag of we als sector genoeg hebben ingespeeld op de veranderende thuissituatie van onze klanten. Thuiswerken aan een modulair woonwerkmeubel of een multifunctioneel bijgebouw in de tuin, het zijn ideeën die evident lijken maar slechts een geringe bijval hebben gekregen. Dit is geen oordeel, eerder een warme oproep om in te spelen op de gewijzigde omstandigheden en zo het leven van onze klanten weer aangenamer te maken.

Vervolgens heeft de pandemie de term ‘digitalisering’ haast een epische dimensie gegeven. We kochten massaal online maar we keken vaak ook met lede ogen toe vanuit de sector.

Ik heb in ieder geval veel vernieuwende toepassingen gezien. We maakten virtuele rondgangen in de showroom, we informatiseerden het koopproces van een keuken en we investeerden massaal in digital marketing en de bijbehorende automation. Maar we realiseerden ons ook dat marketing lokaal en ad hoc kan zijn en dat ‘gezond boerenverstand’ vaak een goede raadgever is. We worden op de proef gesteld, zoveel is zeker.

Maar waren we flexibel genoeg? Waren we misschien te vlug met het in ontvangst nemen van overheidssteun waardoor we de opportuniteiten van de ‘crisis’ niet gezien hebben? “Never waste a good crisis”, zei een groot politicus ooit. Mijn interpretatie van zijn woorden is dat een bruuske verandering in ons leven een motor voor vernieuwing en creativiteit kan zijn.

En daarom: laat ons innovatie en vakmanschap verzoenen in 2021.